[…]

Ludzkie działanie dokonuje się w świecie; z tego powodu jest wolne, to znaczy skazane na przypadek i niepewność. Niestety nie mam wiarygodnej konkluzji. Myślę, że w filozofii, podobnie jak w sztuce, nie możemy „zakończyć” dzieła: możemy je tylko porzucić. Ale jeśli jest coś, co warto powierzyć przyszłej refleksji, to jest to właśnie problem anarchii. Z pewnością i przede wszystkim nie należy powracać do solidnych podstaw bytu wbrew oczywistej anarchii władzy. Nawet jeśli posiadaliśmy kiedyś taki fundament, to z pewnością go straciliśmy na zawsze. Co zatem powinno być naszym nowym celem? Otóż tym celem powinno być zrozumienie anarchii społeczeństw, w których żyjemy. Jest to bowiem jedynym sposobem zrozumienia mechanizmów władzy, a jednocześnie anarchii, która deklaratywnie chce się od niej wyzwolić. Anarchia jest jednak stanem, który staje się zrozumiały tylko wtedy, gdy uchwycimy anarchię władzy. Budowa i zniszczenie, kreacja i destrukcja zbiegają się w naszym społeczeństwie bez reszty. Być może, jak chce Agamben, ekonomia jest już zawsze anarchiczna, tj. pozbawiona podstaw, a przemyślenie bez‑podstawności ekonomii staje się możliwe tylko wtedy, gdy uzyskamy świadomość teologicznego związku, który łączy ją z rządem i opatrznością. Poza władzą i anarchią można myśleć jedynie nie‑rządność (un Ingovernabile, Ungovernable), stan bez formy oikonomii².

Być może żyjemy w społeczeństwie przesyconym przemocą, które kieruje swój gniew przeciwko intelektualnym kosmopolitom. Doświadczamy nowej ery trybalizmu; ery, w której gniew Ojca‑Führera lub Gospodarza‑kapitalisty staje się realną siłą skierowaną przeciwko kosmopolitycznym synom i córkom. Być może bycie obywatelem świata łączy się z osamotnieniem. Jest ono rodzajem wygnania z biowładzy w służbie wierności nagiemu życiu. Być może nowym człowiekiem jest anarcha – człowiek, którego władza nie może pojmać, ale który przy tym jest dla niej zagrożeniem. Kosmopolityczny anarcha – jak przekonuje Ernst Jünger – nie jest anarchistą, albowiem sam dobrowolnie się marginalizuje. Anarchista jest przepędzany przez społeczeństwo, kosmopolityczny anarcha przepędza się sam³.