Organizowane corocznie, tym razem odbyły się już po raz dwudziesty ósmy. Majowa pogoda (tegoroczny Świat Książki trwał od 11 do 14 maja) pozwoliła na to, by w związku z trwającym remontem zwyczajowej siedziby targów, Pałacu Przemysłowego, po raz kolejny przenieść imprezę do pawilonów i namiotów w przypałacowym parku.

Każdego roku wydarzenie ma charakter zarówno targowy, jak i festiwalowy – działaniom wystawienniczym towarzyszy bogaty program spotkań autorskich, dyskusji i branżowych debat. To właśnie tu, na terenach Pałacu Przemysłowego w Pradze, przez kilka dni bije literackie serce całego kraju.

Koncepcja ta, zgodnie z wyjaśnieniami organizatorów, „jest reakcją na obecne czasy, kiedy to granice – nie tylko te fizyczne, lecz także kulturowe, społeczne, seksualne, gatunkowe czy polityczne – są coraz mniej wyraźne”. Wśród gości znaleźli się więc przede wszystkim twórcy, którzy na różne sposoby wychodzą poza schematy i ograniczenia.

Praskie targi książki uświetnili swoją obecnością między innymi Władimir Sorokin, Serhij Żadan, Ben Aaronovitch czy Rosa Montero, spośród rodzimych gości zaś – bestsellerowe autorki Kateřina Tučková i Alena Mornštajnová, a także znani w Polsce Petra Soukupová, Marek Šindelka czy Iva Hadj Moussa. Targom towarzyszyło po raz pierwszy dwudniowe forum Central and East European Book Market, na którym dyskutowano między innymi o tym, czy literatura Europy Środkowej i Wschodniej jest skazana na polityczność oraz czy polski reportaż literacki jest już fenomenem na miarę skandynawskich kryminałów – i w jaki sposób gatunek staje się znakiem firmowym kraju lub regionu.

„Ponadgraniczna” była również tematyka targowych spotkań autorskich i dyskusji. W ramach cyklu Forum Profesjonalne debatowano o wykorzystaniu sztucznej inteligencji w przekładach literackich, o tłumaczeniu obcojęzycznych autorów na język czeski czy – tu z udziałem uczestników programu CELA (Connecting Emerging Literary Artists), w tym polskiej tłumaczki Agaty Wróbel – o problemach młodych tłumaczy z różnych krajów Europy. Marek Šindelka, jako autor powieści Únava materiálu (Zmęczenie materiału), pisanej z perspektywy syryjskiego uchodźcy w Europie (polskie wydanie książki w przekładzie Doroty Dobrew ma się ukazać nakładem wydawnictwa Afera jeszcze w tym roku), w towarzystwie duńskiego pisarza Jespera Clemmensena mówił o migracji, kryzysie uchodźczym i pragnieniu wolności. W związku z wojną w Ukrainie tematyka ta okazuje się dziś znów boleśnie aktualna. Hiszpańska pisarka Rosa Montero opowiadała między innymi o uniwersalnym doświadczeniu utraty i żałoby, także w kontekście swojej wydanej niedawno po polsku (w przekładzie Wojciecha Charchalisa) książki Ta żałosna myśl, że nigdy więcej cię nie zobaczę zainspirowanej dziennikiem Marii Skłodowskiej‑Curie pisanym po śmierci męża, Pierre’a Curie. Kateřina Tučková gościła natomiast na praskich targach książki z okazji nowego wydania swojej monumentalnej powieści Bíla Voda. Zostało ono wzbogacone o grafiki Jaromíra Švejdíka, czyli Jaromíra 99 – artysty znanego między innymi z kultowej komiksowej serii Alois Nebel, tworzonej wraz z Jaroslavem Rudišem. Na spotkaniu, w którym udział wziął również Švejdík, mowa była o przekraczaniu granicy między słowem a obrazem – poszukiwaniu języka ilustracji odpowiadającego warstwie tekstowej. By oddać klimat powieści kojarzony z barwnymi projektami, Jaromír 99 zdecydował się wyjątkowo na utrzymanie swoich grafik w odcieniach czerni i bieli.

W pierwszy dzień Świata Książki na jednej ze scen ramię w ramię z ukraińską poetką Iryną Zahladko wystąpiła polska poetka i tłumaczka Zofia Bałdyga. Spotkanie swoją tematyką wpisywało się w motyw przewodni targów, dotyczyło bowiem tworzenia poezji w języku innym niż ojczysty. Obydwie autorki piszą zaś również po czesku – w Czechach ukazał się właśnie pierwszy tom poezji Zofii Bałdygi napisany w tym języku, Poslední cestopisy (Ostatnie listy z podróży). Poetka, która już od pięciu lat mieszka w Pradze, mówiła o tym, że niemal wszystkie zamieszczone w nim wiersze są wyrazem poczucia bezdomności. Poczucie to jednak dziś już jej nie towarzyszy.

Aleksander Kaczorowski zaprezentował w trakcie tegorocznych targów czeskie wydanie Praskiego elementarza (po czesku ukazało się w przekładzie Martina Veselki). W wypełnionym po brzegi namiocie autor w rozmowie z dziennikarzem Petrem Viziną opowiadał m.in. o Bohumilu Hrabalu i o tym, jak pisarz nauczył go przeżywać świat – na przykładzie nauki jedzenia chleba ze smalcem. Wśród gości znalazła się również Elżbieta Cherezińska, która w rozmowie z Jiřím Peňásem przybliżyła czeskim czytelnikom przekład swojej powieści Harda (po czesku w tłumaczeniu Anny Šaškovej Plasovej). Piotr Socha mówił o fenomenie polskich książek dla dzieci, Tomasz Duszyński przedstawił drugi tom swojego kryminalnego cyklu Glatz (po czesku w przekładzie Michaela Alexy), Sabina Jakubowska i Urszula Jabłońska wystąpiły zaś w branżowych dyskusjach poświęconych Europejskiej Nagrodzie Literackiej oraz programowi CELA.

Praski Świat Książki jak zwykle cieszył się dużym zainteresowaniem, stał się okazją do spotkań i rozmów autorów, wydawców, tłumaczy i czytelników, a także przyciągnął rekordową liczbę odwiedzających – w tym największym czeskim święcie literatury wzięło udział w tym roku niemal sześćdziesiąt tysięcy osób. Zgodnie z zapowiedzią organizatorów w związku z setną rocznicą śmierci Franza Kafki przyszłoroczna edycja targów poświęcona będzie literaturze niemieckojęzycznej.