Czym to jest spowodowane? Czy autor nadal przebywa w środowiskowym czyśćcu tylko dlatego, że nie bał się (i wciąż się nie boi) wygłaszać ostrych opinii na temat poziomu współczesnej poezji polskiej („Pierdolić Polish School!”), i to w czasie, tj. pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy przez krytykę stawiany był na piedestale, obok trzech Marcinów: Świetlickiego, Sendeckiego i Barana, oraz został okrzyknięty piewcą „ciamkowatości życia”? A może nadal aktualne jest patrzenie na autora Planet jako na poetę tworzącego li tylko humorystyczne obrazki z życia polskiego emigranta w Danii? Zdaje się, niestety, że w mocy pozostaje opinia dotycząca pisarstwa Wróblewskiego, którą niemal ćwierć wieku temu w swojej książce Zwierzę na J. Szkice o wierszach i ludziach sformułował Karol Maliszewski (przedmiotem opisu był wtedy tom Symbioza z roku 1997): „Piętnaście nowych wierszy kopenhaskiego poety to kontynuacja szorstkiej, emigracyjnej opowieści o losach wrażliwego młodzieńca z Europy Środkowej. Te zapiski trzymają się stałego schematu: obserwacja z dzielnicy plus kawałek z gazety, nagłe wspomnienie i ulubione powiedzonko doprowadzające do puenty najczęściej popartej jakimś wulgaryzmem. Słowem, bardzo nośny przed ośmiu, dziesięciu laty wzorzec liryczny nazywany niekiedy wzorcem o’harystycznym”. Tyle że z Wróblewskim sprawa nie wydaje się aż tak prosta. „Śmieszno‑straszne obrazki” nigdy nie były jedynie obrazkami. A jeśli podmiot liryczny kiedykolwiek zmagał się ze skandynawską codziennością, to te zmagania dość szybko ustąpiły miejsca znacznie poważniejszej problematyce zużytych mediów, problemom w komunikacji i zagadnieniom relacji między różnymi dziedzinami sztuki, głównie między literaturą a malarstwem (co jednak trafnie przewidział Maliszewski w tym samym omówieniu, dostrzegając szansę na nowe‑stare otwarcie w twórczości Wróblewskiego, polegające właśnie na skupieniu się na kwestii szeroko pojętej relacyjności między nadawcą komunikatu a jego odbiorcą). Jakby tego było mało, autor Doliny Królów zainteresował się następnie mitologią hinduską i buddyzmem. Fascynację tę najpełniej zresztą wyraził w Cukiniach (2021), poemacie, o którym Jakub Skurtys pisał w posłowiu: „Nie ma wątpliwości, że u podstaw Cukinii leży lektura Mahabharaty – hinduskiego arcyeposu o dziejach świata, o braterskim konflikcie Pandawów z Kurawami, o boskich interwencjach i inkarnacjach oraz walce o utrzymanie ładu/prawa (dharmy). Mitologia hinduska została tu zmielona, przepisana przez popkulturowe tropy i objawia się w postaci wywoławczych słów, haseł, fragmentów węzłowych scen i kropek do połączenia rodem z dziecięcej książeczki”.

Nawet jeśli dochodzi do cząstkowego porozumienia i gdzieniegdzie pojawiają się miejsca styku (taki tytuł nosi jedna z eseistycznych książek Wróblewskiego), to finalnie spotkanie z Innym, opisane zresztą w Nocy w obozie Corteza (2007), i tak skutkuje dominacją jednej społeczności nad drugą. Fascynacja Wróblewskiego nauką znajduje odzwierciedlenie w jego wierszach, w których nierzadko scjentystyczny dyskurs (przykładem wiersz Testy na małpach ze zbioru Dwie kobiety nad Atlantykiem) i naukowe fakty zestawiane są z banalną w zamierzeniu relacją z życia w jednej z kopenhaskich dzielnic. Ludzie to dla Wróblewskiego nic innego jak kopulujące ze sobą ssaki, a wszelkie konflikty między nimi przedstawia on jako walkę między plemionami. Wyobraźnia poetycka autora jest więc jakby celowo „pierwotna” i, jak to określił Dawid Kujawa w posłowiu do Nieba i jointów, „niskopoziomowa”. Nie można jej jednak odmówić wyrazistości i oryginalności.

O ile jednak znak może zmienić swoje znaczenie, o tyle nawet zmiana statusu społecznego nie jest w stanie wpłynąć na położenie jednostki. Przykładem jest stary punk zmagający się z depresją (Depresja z tomu Ra), który mimo błyskawicznego awansu społecznego i osiągnięcia wymarzonej finansowej stabilności nie pozbył się niestabilności emocjonalnej. „Jesteśmy skazani na bycie więźniami”, wydaje się mówić Wróblewski. Co więc nam pozostaje?

Pozostają nam drobne przyjemności w ciągu dnia (seks, czyli niewinna „zabawa empatycznych ciał miękkich”), słuchanie ulubionych punkowych kapel, picie alkoholu (w dużych ilościach), „podróże na Galapagos”, sny o politycznym przewrocie i układanie nowych antysystemowych, pokoleniowych hymnów, takich jak choćby Ganja/Psiarnia z Nieba i jointów.

Być może w obu tomach mamy do czynienia z przejawami życiowej rezygnacji i pogodzeniem się z sytuacją (polegającą również na braku należytej recepcji tej twórczości w Polsce). Jednak dojmujące poczucie osamotnienia w coraz bardziej opresyjnym świecie, w którym młodzieńcze, punkowe ideały przerobiono na popkulturową papkę i rozmaite klisze, które jesteśmy zdolni już jedynie powielać, nie ma ostatecznie wpływu na poetycką formę autora. Tomy Niebo i jointy oraz Ra stanowią wyrazisty dowód na to, że głos Grzegorza Wróblewskiego jest jednym z najciekawszych głosów naszej współczesności.